แน่นอนว่า ยุคนี้แล้ว หลายๆคนคงเคยได้ยินหรือเคยใช้ AI กันมาบ้าง มันช่วยอำนวยความสะดวกให้เราในการทำงานหลายๆเรื่อง และในเรื่องของดนตรีก็เช่นกัน AI ทำเพลง ทำบีท ทำดนตรีก็มีอยู่หลายเจ้ามากมายไปหมด
มีนักเรียนที่ได้เรียนคลาส VCA008 AI beat Making with BandLab ไป แล้วมีคำถามเกี่ยวกับการใช้ AI มาทำดนตรี ว่าจะผิดลิขสิทธิ์ไหม ผมเลยรวบรวมข้อมูลแล้วมาตอบให้ โดยคิดว่านำมาทำเป็นโพสต์ให้อ่านกันไปเลยจะได้ประโยชน์ทั่วกัน
ประเด็นเกี่ยวกับเรื่องลิขสิทธิ์ กับการใช้ AI
ไม่ใช่เฉพาะการทำดนตรี แต่ในหลายๆวงการ ยังเป็นสิ่งที่ถกเถียงกันอยู่ว่า มันผิดลิขสิทธิ์หรือไม่อย่างไร เพราะมันยังเป็นเรื่องที่ใหม่มากๆ และกฏหมายลิขสิทธิ์ยังไม่ได้ทำการแก้ไขเปลี่ยนแปลงบัญญัติมัน ในระหว่างที่เรายังอยู่ในช่วงระหว่างรอยต่อการของการเปลี่ยนผ่านนี้ระหว่างยุคนี้อยู่ สิ่งที่ผมทำได้คือการวิเคราะห์ถึงความเป็นไปได้ว่ามีรูปแบบใดบ้าง แต่ในบางกรณีจะไม่สามารถฟันธงให้ได้ว่า มันจะกลายเป็นแบบไหนแบบชัดเจน 100% นะครับ
มาเริ่มกันทีละประเด็นเลย
ตอนนี้ตอบได้แค่ว่า เงื่อนไขของลิขสิทธิ์จะแตกต่างในแต่ละเจ้า AI ที่ใช้ ซึ่งคุณต้องอ่าน policy ของมันดีๆก่อนใช้งาน เช่นว่า บางเจ้าบอกว่า มันไม่มีลิขสิทธิ์ และคุณก็ไม่ใช่เจ้าของลิขสิทธิ์มันด้วย นั่นเท่ากับว่า คุณเอาไปใช้ได้ แต่คนอื่นก็เอาไปใช้ได้เช่นกัน ส่วนบางเจ้าก็บอกว่า ลิขสิทธิ์เป็นของเอไอเจ้านั้นๆ บางเจ้าก็มีการแบ่ง tier ของลิขสิทธิ์การใช้งานออกเป็นหลายราคา เช่นว่า ถ้า free package จะไม่ได้ลิขสิทธิ์แน่ๆ ถ้าเสียเงินระดับเบสิค จะเอาไปใช้งาน commecial ได้ ถ้าเสียเงินระดับ premium จะได้ลิขสิทธิ์ไปเลย แบบนั้นเป็นต้น
ส่วนกรณีของ AI ในโปรแกรมทำเพลง BandLab นั้น จะเข้าข่ายอย่างแรกที่ผมบอกไป คือมันไม่มีลิขสิทธิ์ และคุณเองก็ไม่ใช่เจ้าของลิขสิทธิ์ด้วยครับ
กรณีนี้ คุณจะเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์เพลงนั้นในด้านของ เนื้อร้อง และทำนองหลักของเพลง แต่ไม่ใช่ใน part ของดนตรีครับ โดยตัวลิขสิทธิ์เพลงเองนั้นแบ่งเป็นหลายส่วนแยกกันอีก ถ้าเอาละเอียดต้องศึกษาเรื่องลิขสิทธิ์เพลงเพิ่มเติมเอา หรือวิชาในหมวด Music Marketing ของทาง VERY CAT ก็มีครับ
อันนี้เหมือนข้อแรก คือคุณต้องอ่าน policy ของ AI เจ้านั้นๆแบบละเอียดเลยครับว่าเค้าอนุญาตไหม อนุญาตในระดับไหนอีก เปิดสร้างรายได้ได้หรือไม่ ใครเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์
ในส่วนกรณีของ AI ในโปรแกรม BandLab เค้าระบุเพียงแค่นั้นเลยว่า คุณเอาไปใช้ได้ แต่คุณไม่ใช่เจ้าของลิขสิทธิ์ ถ้าให้เดาว่าลงได้ไหมคงมีสามกรณี
กรณีแรก ลงได้ และ Youtube หรือ BandLab ไม่ได้สามารถตรวจจับได้ว่ามันสร้างด้วย AI ก็รอดไปครับ ทำทุกอย่างได้ตามปกติ
กรณีที่สอง ลงได้ และ Youtube ตรวจจับมันพบ แล้วเอาไปบอก BandLab แต่ BandLab อนุญาต ก็รอดครับ ทำทุกอย่างได้ตามปกติ
กรณีที่สาม เอาไปลงได้ Youtube ตรวจจับพบ แจ้งไปทาง BandLab และปรากฏว่าทางนั้นบอกว่า มันไม่ใช่ลิขสิทธิ์ของคุณ เค้าอาจจะท้วงมา ให้ทาง Youtube จัดการเรา ซึ่งเราแค่เลือกได้ว่า จะปิดการรับรายได้คลิปนั้นๆไหม แค่นั้นเองครับ ไม่น่าถึงขั้นแบนกัน เพราะตัว BandLab เองไม่ได้ระบุไว้ชัดเจน
เท่าที่ผมลองไล่หาข้อมูลเอไอแต่จะเจ้ามา อย่างที่บอกว่า จะมีรายละเอียดการอนุญาตให้ใช้งานแตกต่างกัน และประเด็นที่น่าสนใจในนั้นคือว่า เค้าถือว่าจุดประสงค์การใช้งาน เป็นเรื่องสำคัญที่จะพิจารณา อาทิเช่นว่า ถ้าคุณนำดนตรีนี้ไปใช้ประกอบภาพในวิดิโอของคุณ อาจจะอนุญาตให้ใช้ได้ แต่ถ้า Generate ดนตรีนี้ออกมาเพื่อวัตถุประสงค์คือเอามาอัพโหลดให้คนฟังใน youtube โดยใส่ภาพปกประกอบ เหมือนพวก รูปแบบ lofi girl channel ต่างๆ เพื่อหวังจะได้ยอดวิวและนำมาซึ่งรายได้ แบบนี้อาจจะไม่อนุญาต หรืออาจจะต้องจ่ายเงินค่าสมาชิกการใช้ AI แพงขึ้น หรือต้องใช้บริการ AI อีกตัวไปเลย ซึ่งก็มีหลายคนบนโลกนี้ทำแบบนั้นอยู่
นั่นเท่ากับว่า ต้องกลับมาที่จุดเดิมที่ผมบอกคือ อ่าน policy ให้ดีๆ ให้ละเอียดจริงๆ มันมีเอไอที่อนุญาตให้เรานำไปใช้ในรูปแบบที่เราต้องการได้เสมอแหละ แต่มันคือตัวไหน แพคเกจไหน เท่านั้นเอง
คือการใช้ AI เพื่อช่วย Generate ไอเดียร่างต้นแบบ หรือบางสิ่งบางอย่างที่เป็นส่วนประกอบในเพลงพอครับ แต่ในภาพรวมของเพลงก็เกิดจากตัวเราผู้เป็นเจ้าของงาน นำวัตถุดิบเหล่านี้มาดัดแปลงให้เข้ากับเพลง หรือสังเคราะห์จนกลายเป็นสิ่งใหม่อยู่ดี แบบนี้คือยังไงก็ถือเป็นลิขสิทธิ์ของเราผู้สร้างครับ
แต่มันเป็นลิขสิทธิ์ของใคร แล้วเรามีสิทธิ์เอาไปใช้ได้ขนาดไหน อยู่ที่อ่าน policy ของเจ้านั้นล้วนๆเลยครับ เพราะแต่ละเจ้ากำหนดมาไม่เหมือนกันเลย แล้วก็ถ้าในกรณีที่เค้าไม่ได้ระบุไว้ละเอียด แต่ค่อนข้างกว้าง หรือกำกวม เราก็จะลองทำดูก็ได้ ผมก็บอกได้เพียงว่าน่าจะมีผลลัพธ์แบบไหนที่เป็นไปได้บ้าง แต่ก็ต้องรับความเสี่ยงด้วยตัวเองเอานะครับ
ส่วนใหญ่แล้ว คนทำดนตรีที่แท้จริง หรือ The Real Producer นั้น ไม่ค่อยชอบใช้เครื่องมืออัตโนมัติเท่าไรหรอกครับ ขนาดแค่เอา loop มาวางยังไม่ชอบเลยครับ ชอบที่จะทำทุกอย่างในเพลงเองมากกว่า งานมันอาจจะออกมาฟังได้ฟังดี แต่สุดท้ายมันขาดตัวตนของผู้สร้าง ก็จะรู้สึกว่ามัน ไม่มีเหตุผลว่าจะฟังเพลงนั้นทำไม? และสุดท้ายแล้ว AI ก็ไม่ได้สามารถมาทดแทนมนุษย์ในการทำเพลงได้แบบ 100% หรอกครับ นั่นเป็นความเห็นส่วนตัวของผมนะครับ แต่แม้ว่าตัวผมเองจะคิดยังไง มันก็ปฏิเสธไม่ได้ว่า ในยุคต่อไป คนใช้ AI เป็น จะได้เปรียบกว่าคนใช้ไม่เป็น แน่นอน มันก็คงไม่เสียหลายที่เราจะต้องรู้จักมันเอาไว้ เรียนรู้มันเพื่อนำไปใช้เป็นเครื่องมืออำนวยความสะดวก เพื่อนำไปต่อยอดในผลงานจริงดีกว่าครับ ซึ่งผู้สร้างสรรค์งานต่อให้ใช้เอไอแต่ก็ต้องมีความรู้ความชำนาญในเรื่องนั้นๆดีพออยู่ดี
และถึงต่อให้วันนึง AI ทำเพลงได้ดีเท่าหรือดีกว่ามนุษย์ก็ตาม แต่ผมเชื่อว่า ไม่มีคนที่อยากฟังเพลงของ AI มากกว่าเพลงที่มนุษย์สร้างขึ้นหรอกครับ เพราะมันไม่มีเหตุผลให้ต้องฟัง (Pointless)
หากคุณเป็นคนหนึ่งที่สนใจการเรียนทำเพลงแบบขั้นลึก จริงจัง Real , Exclusive , Deep หลักสูตร The Real Producer มีสอนทุกอย่างที่จำเป็นต่อการเป็นโปรดิวเซอร์ นักแต่งเพลง นักทำดนตรี ในระดับมืออาชีพ สนใจหลักสูตรติดต่อแอดมินใน Line @verycatacademy หรือดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ link ด้านล่างสุดของบทความได้เลยครับ
หลักสูตรโดย VERY CAT SOUND : Compose Your Dream
เราไม่ได้สอนให้คุณแค่ทำเป็น แต่สอนให้คุณเก่ง รู้ลึก รู้จริง
ถ้าคุณมีอาชีพโปรดิวเซอร์เป็นความฝัน มาคุยปรึกษากันได้ครับ
หากคุณเป็นคนหนึ่งที่สนใจการทำดนตรีจริงๆ อยากเรียนรู้แบบลึก จริงจัง
นี่คือหลักสูตรที่เนื้อหาครอบคลุมทุกอย่างที่จำเป็นต่อการเป็นโปรดิวเซอร์ นักแต่งเพลง นักทำดนตรี ในระดับมืออาชีพ
หลักสูตร The Real Producer
เล็งเห็นถึงความสำคัญของวิชาดนตรีแท้ๆ ที่เป็นรากฐานในการสร้างงานดนตรีที่มีคุณภาพทัดเทียมสากล
สนใจหลักสูตร ติดต่อ admin ที่ line ด้านล่าง หรือ รับ demo คอร์สเรียนฟรี! และข้อมูลเพิ่มเติม ที่ link
http://mkt.verycatsound.academy/mf2
——————
Contact
Line ID :
เรื่องเรียนทำเพลง @verycatacademy
เรื่องจ้างทำเพลง @verycatsound
Tel. : 0856662425
Website : verycatsound.com
FB : http://www.facebook.com/verycatsound
YT : http://www.youtube.com/c/verycatsound